Mitla



inleiding

De Zapoteekse stad Mitla ligt in de staat Oaxaca in de buurt van San Pablo Villa de Mitla, op 38 kilometer afstand ten zuidoosten van de stad Oaxaca. Het ligt op een hoogte van 1.480 meter in de Tlacolula Vallei, omringd door de bergen van de Sierra Madre del Sur.
In haar bloeiperiode was Mitla het religieuze centrum van het Zapoteekse rijk. Monte Alban was het politieke centrum.

De Zapoteekse naam voor deze stad was oorspronkelijk Lyobaá, wat betekent "Land van Rust" of "Plaats van de graven". Later werd de stad Mitla genoemd, wat is afgeleid van het Nuahtl-woord Mictlan en betekent "Plaats van de Doden". Beide namen verwijzen naar de legende dat de Zapoteekse koningen, priesters en belangrijke krijgers in een grote kamer onder de stad werden begraven. Hiervan is echer door de archelogen nog geen bewijs gevonden.


Zapoteekse stad Mitla,Oaxaca
Mitla

Geschiedenis

Mitla wordt al sinds 900 voor Christus bewoond door de Zapoteken. De Zapoteekse bloeitijd van deze stad was met name in de periode 100 tot 700 na Christus. De oudste groep gebouwen dateert van 450 tot 650 na Christus.
Vanaf 900 trokken de Mixteken vanuit het noorden van Oaxaca richting Mitla en voegden zich bij de bestaande Zapoteekse inwoners. Ze vormden zo een gemeenschap en beschaving die voor deze periode bekend staat als Zapoteca-Mixteca. In de stad ontstond een archtectuur met Zapoteekse en Mixteekse invloeden en werd de religieuze plaats Mitla het poort tussen de wereld van de levenden en de wereld van de doden.
In 1521 kwamen de Spaanse veroveraars aan bij Mitla. De katholieke missionarissen ondernamen de nodige inspanningen om de stad te ontmantelen en de religieuze macht van Mitla te verminderen. Ze bouwden de katholieke kerk "Iglesia de San Pablo" (kerk van de Heilige Paulus) op een bestaande patio en veranderden de paleizen in kloosters en woonruimten voor de priesters.


Architectuur

Wat de site zo bijzonder maakt is de uitgebreide en gedetailleerde mozaïekwerk en geometrische ontwerpen op graven, panelen, friezen en muren. Dit vind je bij geen andere Meso-Amerikaanse sites.
De reliëfs bevinden zich in meer dan 150 panelen met een breed scala aan ingewikkelde geometrische ontwerpen die oorspronkelijk zijn geplaatst tegen een rood geverfde stuc-achtergrond, wat de patronen nog opvallender moeten hebben gemaakt. De ontwerpen zijn hoogstwaarschijnlijk geïnspireerd op textielpatronen en verwijzen mogelijk naar specifieke familietradities of geografische locaties.
Onder verschillende gebouwen in Mitla zijn grote kruisvormige tombes opgegraven. Deze graven zijn eveneens versierd met geometrische ontwerpen.


Reliefs op gebouw in Mitla
Reliefs

Het complex

Mitla is bescheiden in omvang in vergelijking met andere overgebleven Meso-Amerikaanse centra, maar het heeft een indrukwekkende verzameling bouwwerken. Deze zijn gegroepeerd in vijf afzonderlijke zones langs een noord-zuidas, twee uit de Klassieke periode (100 tot 650 na Christus) en de andere drie uit de Post-Klassieke periode.

De archeologische site van Mitla omvat de volgende vijf groepen van bouwwerken, namelijk:
  1. Grupo de las Columnas (Kolommen Groep)
  2. Conjunto de la Iglesia (Kerk Groep)
  3. Grupo del Adobe (Adobe Groep)
  4. Grupo Sur (Zuid Groep)
  5. Grupo del Arroyo (Arroyo Groep)
Alleen de eerste twee zijn in de vroege jaren 1980 volledig opgegraven en gerestaureerd. Elke groep heeft verschillende rechthoekige patio's, begrensd door lange, smalle kamers.

Grupo de las Columnas bestaat uit acht gebouwen die om twee pleinen zijn geplaatst. Deze constructies zijn gebouwd met behulp van platen van trachiet. Het zijn lange rechthoekige zalen gebouwd aan elke zijde van een plein, waarbij de vier hoeken van het plein open zijn gebleven. De gebouwen zijn acht meter hoog. De muren en hoeken hangen enigszins naar buiten. De zalen hadden platte daken ondersteund door houten balken en cilindrische stenen zuilen. Deze zalen zijn waarschijnlijk gebruikt als paleizen en residentie van de belangrijkste priester in de Zapoteekse cultuur. In koloniale verslagen, van onder andere de Spaanse monnik Francisco de Burgoa, wordt het interieur van deze gebouwen beschreven, waaronder de met jaguarhuid omhulde troon van de hoge priester, de netheid van de paleizen en de ceremonieën van mensenoffers die er regelmatig door de Zapoteekse hoge priesters werden uitgevoerd.
Grupo de las Columnas is vernoemd naar de zes kolommen die deel uitmaken van de "Zaal der Kolommen" of "Sala de las Columnas". Deze kolommen of zuilen dienden oorspronkelijk als ondersteuning van grote houten balken waarop het dak ruste. De "Zaal der Kolommen" is een enorme rechthoekige gebouw van 38 meter lang met 6 kolommen, dat rijkelijk is versierd met geometrische reliëfsnijwerken. Aan het einde van dez hal kom je bij een doorgang die leidt naar de "Patio de Mosaicos". Hier vindt je het beste mozaïekwerk van het complex Mitla.

Grupo de la Iglesia verwijst naar de katholieke kerk die bij deze plek is gebouwd. Om de kerk "Iglesia de San Pablo" met zijn opvallende drie rode koepels te bouwen hebben de Spanjaarden meerdere tempels ontmanteld om daarvam de stenen te gebruiken. De gevel van de kerk is heel eenvoudig en binnen zie je twee barokke altaarstukken, waarvan de ene is gewijd aan de Maagd van Guadalupe en de andere aan San Juan.

In Patio Sur zijn twee graftombes. In de tombe aan de noordzijde is de Columna de la Vida of de "Zuil van het leven" ("Column of Life"). Volgens de overlevering laat deze stenen kolom je zien hoelang je nog te leven hebt, door de zuil te omarmen. Sla je armen rondom de kolom. De ruimte die overblijft tussen je de vingertoppen van beide handen geeft aan de tijd die resteert van jouw leven. Meet hoe vaak je handen ertussen past. Dit aantal vermenigvuldig je met 4, wat de uitkomst geeft het aantal jaren dat je nog te leven hebt.

De naam van
Grupo del Adobe (Adobe Groep) komt van de materialen die hier werden gebruikt.
Grupo del Arroyo is vernoemd naar nabijgelegen rivier. Het is de meest uigestrekte gebied, waar de diverse constructies en muren nog niet opgegravend en gerestaureerd.

Zapoteken

Deze Midden-Indiaanse bevolking woonde in het oosten en zuiden van Oaxaca in Zuid-Mexico.
In de pre-Columbiaanse tijd waren de Zapoteken een van de belangrijkste beschavingen in Meso-Amerika. Deze kwam rond 800 voor Christus in het zuiden van Oaxaca en Chiapas tot ontwikkeling.
De Zapotheken noemden zichzelf "mensen van de wolken" of "hemelmensen", in de Zapoteekse taal: "ben'zaa" of "binizá". Ze geloofden dat ze rechtstreeks uit de wolken waren geboren en zodoende de zonen van de goden waren.
De Zapoteekse cultuur varieert naar gelang van de omgeving (berg, vallei of kust) en volgens het bestaansminimum van de economie, contant geld of stedelijk; en de taal varieert van pueblo tot pueblo, bestaande in verschillende onderling onbegrijpelijke dialecten, beter onderscheiden talen genoemd.
De Zapoteken hadden een eigen hiërogliefenschrift, gebaseerd op pictogrammen, logogrammen en lettergreep-elementen. Je vindt nog diverse geschriften van de Zapoteken terug op de diverse gebouwen en constructies.




Meer informatie over Mitla en Zapoteken